Mae £2 filiwn o fuddsoddiad arloesol wedi sbarduno newid parhaol yn economïau Cymraeg ar draws Ynys Môn, Gwynedd, Ceredigion a Sir Gaerfyrddin. Wrth i’r Gronfa Her ARFOR ddod i ben, mae’n gadael gwaddol cadarn o swyddi newydd, busnesau cryfach ac arloesedd, gyda dwsinau o brosiectau’n parhau i dyfu ac ehangu.

Gan gefnogi 30 o brosiectau uchelgeisiol, mae’r gronfa wedi:

- Cefnogi 195 o fentrau newydd a 510 o fentrau presennol
- Creu 139 o ofodau Cymraeg newydd
- Sefydlu 76 o swyddi newydd a diogelu 94 arall
- Datblygu 172 o gynnyrch a gwasanaethau newydd
- Cryfhau 399 o gysylltiadau rhwng yr economi a’r Gymraeg
- Hyrwyddo 196 o negeseuon cadarnhaol am yr iaith

Fe arweiniodd y gronfa at ffurfio a chryfhau partneriaethau strategol rhwng sefydliadau, busnesau a chymunedau – yn aml yn uniongyrchol drwy’r prosiectau a gefnogwyd. Roedd y cydweithio yma’n allweddol i lwyddiant cynlluniau fel rhai GoIawn, Sain a Theatr Genedlaethol Cymru, gan sicrhau effaith barhaol ar draws sawl sector.

O Arbrofi i Effaith Barhaol

Mae’r gronfa wedi caniatáu i brosiectau arbrofol roi cynnig ar atebion lleol a rhanbarthol sydd eisoes yn dangos arwyddion o effaith barhaol – gan gynnwys cefnogaeth i greu swyddi, sefydlu partneriaethau newydd, a lansio apiau ac adnoddau fydd yn cefnogi’r defnydd o’r Gymraeg yn y dyfodol.

TeTrim Teas Ltd – wedi creu swyddi parhaol a sefydlu cynllun cynaliadwy yn y sector.
MySparc – ecosystem fusnes ddigidol newydd ar fin lansio, gan gysylltu entrepreneuriaid, buddsoddwyr a myfyrwyr.
Ap ARFer gan Brifysgol Bangor – i’w lansio yn 2025 i gynorthwyo gweithwyr a dysgwyr i ddefnyddio mwy o Gymraeg yn y gweithle.
Cymen – wedi adeiladu’r gronfa ddata fwyaf erioed o lais a thestun Cymraeg, gan agor y drws i AI Cymraeg.
Llais y Prosiectau: Effaith Gwirioneddol mewn Cymunedau Cymraeg

Meddai Nico Dafydd, Fflach, wrth egluro effaith y gronfa ar ddyfodol y label:

"Buodd cefnogaeth ARFOR yn hanfodol i ni wrth i ni edrych ar ddyfodol label eiconig Fflach. Rhoddodd y gronfa amser i ni i ail-gychwyn gwaith creiddiol y cwmni sef creu a hyrwyddo cerddoriaeth newydd yn y Gorllewin tra’n ein galluogi i archwilio model newydd, gan gynnig ffordd radical ymlaen i ni fel cwmni cymunedol.

“Mae ein strwythur newydd bellach yn golygu bod dros 350 o aelodau gyda ni, gan sicrhau egni newydd, ond hefyd ein galluogi i roi gwir bwyslais ar lais y gymuned yn ein gwaith.

Mae’r ymyrraeth yn sicrhau dyfodol i’r busnes, sydd yn ei dro yn cynnig cyfleoedd i’r gymuned, i’r diwydiant creadigol, ac i gyd-weithio a mentergarwch."

Meddai Osian Evans, GoIawn, ar effaith Taith Antur Amser:

"Mae prosiect Taith Antur Amser wedi profi bod posib creu rhywbeth sy’n arloesol, creadigol a chŵl drwy gyfrwng y Gymraeg – ac mae’r ymateb gan blant a'u hathrawon wedi bod yn anhygoel."

"Roedd ARFOR yn sbardun – fe wnaethon ni fentro’n fwy, meddwl yn fwy, a chyrraedd ymhellach."

Neges Glir: Mae’r Gymraeg a’r Economi’n Gryfach Gyda’n Gilydd
Eglura Sara Davies, Rheolwr Prosiectau Arloesedd a Thwf Busnes, Cronfa Her ARFOR, Mentera:

"Mae’r gronfa hon wedi gwneud mwy na darparu cyllid – mae wedi sbarduno syniadau newydd, adeiladu rhwydweithiau cryf, a chryfhau sylfeini economaidd cymunedau Cymraeg eu hiaith. Mae’n dystiolaeth bod yr iaith a thwf economaidd yn mynd law yn llaw."

Gyda £2,053,629.14 wedi’i fuddsoddi’n llwyddiannus, mae Cronfa Her ARFOR wedi profi bod buddsoddi mewn arloesi ac yn y Gymraeg yn fodel effeithiol i gefnogi cymunedau lleol, hyrwyddo mentergarwch, a diogelu’r iaith ar lefel economaidd a chymdeithasol.

I gael rhagor o wybodaeth: cronfaher.cymru